مهندسین در انجام پروژه های عمرانی وظایف مختلفی به عهده دارند. در میان این وظایف، می توان به طراحی، نظارت، اجرا، تأسیسات و برق اشاره کرد. مهندسین یا به صورت فرد و به عنوان عضوی از یک شرکت در انجام این وظایف مشارکت می کنند. و یا مجموعه ای از مهندسین یک شرکت را تأسیس می کنند. و این شرکت وظیفه خاصی مثل اجرا یا محاسبه و طراحی را به عهده می گیرد. حال باید ببینیم که منظور از مهندسین حقوقی و حقیقی چیست؟ و تقسیم بندی مهندسین حقوقی و حقیقی چگونه است؟
تقسیم بندی مهندسین حقوقی و حقیقی: منظور از مهندسین حقیقی و حقوقی چیست؟
وقتی گفته می شود مهندس حقیقی یا شخص حقیقی، منظور یک فرد و یک انسان است مثل من و شما. در حالی که اگر همین افراد با هم جمع شوند، و توسط ضوابط حقوقی شریک شوند و شرکت بسازند، مجموعۀ این افراد شرکت حقوقی نامیده می شود. معمولاً برای ثبت شرکت نیاز به مشارکت نامه هست. برای ثبت شرکت آنها باید موضوع شرکت خود را مشخص کنند. مثلاً شاید موضوع یک شرکت طراحی باشد. سپس به مراکز ثبت شرکت مراجعه می کنند. و معمولاً باید شرکت خود را در روزنامه آگهی کنند. بعد از این مراحل می توانند برای شرکت خود پایه مشخص کنند.
افراد حقیقی می توانند با آزمون در امتحان نظام مهندسی شرکت کرده و پروانه دریافت کنند.
حال ببینیم انواع پایه های نظام مهندسی برای رشته عمران چگونه است؟
انواع پروانه نظام مهندسی برای رشته عمران
نظارت
اجرا
محاسبات
هر فردی که فارغ التحصیل شده بعد از گذشت سه سال می تواند در امتحان شرکت کرده تا پروانه خود را در یکی از این رشته ها دریافت کند. پایه از سه شروع می شود. و بعد از گذشت مدت زمان معینی فرد می تواند امتحان دهد و پایۀ 2 و 1 و ارشد را بگیرد.
تقسیم بندی مهندسین حقوقی و حقیقی: شرکت حقوقی چگونه پایه خود را دریافت می کند.
شرکت حقوقی متشکل از اعضای خود است. پایۀ شرکت حقوقی وابسته به پایۀ هر یک از اعضای حقیقی خود است. اگر دو نفر واجد پروانه در یک شرکت حقوقی باشند که پایه های مختلفی دارند. مثلاً یکی پایۀ 3 و دیگری 2 داشته باشد. شرکت می تواند طبق پایۀ بهتر، پایۀ خود را کسب کند.
اینکه یک شرکت حداکثر چه متراژ یا تعداد طبقاتی را می تواند کار کند را حدود صلاحیت آن شرکت می گویند. شرکت حقوقی می تواند پروانۀ اجرا، طراحی و نظارت داشته باشد. برخلاف اشخاص حقیقی که می توانند در آن واحد هر سه پروانه را داشته باشند. شرکت حقوقی محدودیتهایی دارد. مثلاً واجد پروانۀ طراحی، دیگر نمی تواند پروانۀ اجرا هم داشته باشد.
حال برگردیم به موضوع حدود صلاحیت شرکت حقوقی. مثلاً حدود صلاحیت شرکت حقوقی طراحی چیست؟ با مراجعه به مبحث دوم نظام مهندسی با این جدول مواجه می شویم:
همانطور که می بینید پایه اشخاص حقوقی مشخص می کند که در امر طراحی صلاحیت طراحی چه ساختمانهایی را دارند.
حال مثلاً این سوال به وجود می آید که گروههای ساختمانی در جدول فوق چه معنایی را مراد می کند. پیچیدگی و حجم کار فعالیتهای مهندسی ساختمان با طبقه بندی آنها به گروههای الف، ب، ج، د و ویژه مشخص می شود.
گروه ساختمانی بر حسب پیچیدگی و حجم کار چگونه طبقه بندی می شود؟
عوامل سه گانۀ اصلی موثر در پیچیدگی و حجم کار در تعیین فعالیتهای مهندسی ساختمان به شرح زیر است:
گروه «الف» با مقیاس كاربری محله 1 تا 2 طبقه ارتفاع از روی زمین یا حداكثر زیربنای 600 مترمربع.
گروه «ب» با مقیاس كاربری ناحیه 3 تا 5 طبقه ارتفاع از روی زمین یا حداكثر زیربنای 2000 مترمربع.
گروه «ج» با مقیاس كاربری منطقه 6 تا 10 طبقه ارتفاع از روی زمین یا حداكثر زیربنای 5000 مترمربع.
گروه «د» با مقیاس كاربری شهر بیش از 10 طبقه ارتفاع از روی زمین یا بیش از 5000 مترمربع.
منبع: مبحث دوم: ماده 18.
توجه کنید که حدود صلاحیتهای طراحی برای شرکت حقوقی بر اساس گروه ساختمانی الف و ب و … است. ولی حدود صلاحیت برای شرکت حقوقی اجرا به نحوی دیگر است که سعی می کنیم در این جدول نشان دهیم:
منبع: مبحث 2
هر مهندس حقیقی ای بعد از دریافت پایۀ 3 خود باید مدتی صبر کند و بعد برای دریافت پایۀ 2 اقدام کند. این مدت برابر 3 سال است. بعد از اخذ پایه 2، برای ارتقا به پایه 1 نیز مهندس باید 2 سال صبر کند.
پایه شرکت حقوقی منوط به پایۀ اعضای تشکیل دهندۀ شرکت است. پایۀ بالاتر تعیین کننده است.
2 پاسخ
سلااااام
لطفن بگید که چطوری می تونم توی نظام مهندسی ثبت نام کنم.
منابع امتحان نظام مهندسی هم برای اجرا و …. معرفی کنید.
مرررسییی
سلام مهندس گرامی
با مراجعه به سایت inbr.ir می توانید روند ثبت نام را انجام دهید. امتحان بعدی سال ۱۴۰۰ در اسفند ماه است.
منابع آزمون مفصل است. و در مقاله ای به تفصیل برای شما توضیح خواهید داد. ولی مهمترین آنها که در بین اجرا و نظارت مشترک است قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آئین نامه های اجرایی آن و مبحث دوم است.
با تشکر