هر یک از ما که در رشتۀ مهندسی ای تحصیل کرده ایم، تلاش ما برای ورود به جامعه به نحوی موثر بوده است. به طوری که هم برای خود و هم برای جامعه موثر واقع شویم. یکی از راههای ورود به جامعه مهندسین و بازار کار فنی، برای مهندسین اخذ پروانه اشتغال نظام مهندسی است. برای بسیاری از مهندسین گرامی سوالاتی مطرح می شود. در این مطلب سعی می کنیم به سوالات و موضوعات مطرح در زمینۀ ارتقای پایه در نظام مهندسی جواب دهیم.
مفهوم کلی پروانۀ نظام مهندسی
وزارت راه و شهرسازی برای رشته های هفت گانه نظام مهندسی آزمون نظام مهندسی برگزار می کند. این آزمون هر ساله دو بار اتفاق می افتد. رشته های هفتگانۀ مهندسی عبارتند از : عمران، معماری، ترافیک، نقشه برداری، شهرسازی، برق و مکانیک. همۀ فارغ التحصیلان این هفت رشته بعد از گذشت سه سال از مدرک کارشناسی، 2 سال از مدرک کارشناسی ارشد و یک سال بعد از دکترا می توانند در این آزمونها شرکت کنند. مهندسین عمران می توانند در سه رشتۀ نظارت، محاسبه و اجرا شرکت کنند. بعد از قبولی همه شرکت کنندگان پایۀ 3 را دریافت می کنند. با گذشت زمان می توانند پس از سپری شدن مدت معینی می توانند دوباره در آزمونهای مربوطه شرکت کنند تا پایۀ 2 و 1 را هم دریافت کنند. هر شرکت کننده در آزمون باید بیش از 50 درصد سوالات را جواب دهد.
ارتقای پایه در نظام مهندسی : چگونه می توان پایه نظام مهندسی را ارتقا داد؟
مسلماً افرادی که یک پایۀ معین را دارند، برای ارتقا آن باید در آزمون مربوطه شرکت کنند. اما این کار مستلزم سپری شدن مدت معینی از زمان دریافت پایه است. افرادی که پایۀ 3 دارند بعد از چهار سال و افرادی که پایه دو دارند بعد از گذشت پنج سال می توانند در آزمون شرکت کنند. برای دریافت پایه ارشد هم باید 6 سال زمان سپری شود.
| سه به دو | 4 سال |
| دو به یک | 5 سال |
| یک به ارشد | 6 سال |
تفاوت پایه ها در چیست؟
هرچه پایۀ فرد در نظام مهندسی بیشتر باشد. صلاحیت و ظرفیت اشتغال مهندس حقیقی بیشتر می شود. صلاحیت معمولاً اشاره به پیچیدگی و حجم کار مهندسی دارد. مثلاً مهندس عمران پایۀ 2 می تواند ساختمانی با تعداد طبقات بیشتر و مساحت زیربنای بیشتری را نسبت به پایۀ 3 به عهده بگیرد. وقتی افراد حقیقی با هم یک شرکت حقوقی را تأسیس می کنند، حدود صلاحیت آن شرکت منوط به حدود صلاحیت هر یک از افراد حقیقی شاغل در آن شرکت است. فردی که پایۀ بالاتری دارد تعیین کنندۀ حدود صلاحیت شرکت حقوقی است.
همچنین با اجتماع افراد حقیقی به صورت یک شرکت حقوقی آنها ظرفیت اشتغال بیشتری را برای شرکت خود کسب می کنند. ظرفیت اشتغال یعنی در طول یک سال، چه حجم از کار را می توانند به عهده بگیرند. شرکت مهندسی ای که ظرفیت اشتغال بیشتری دارد اجازه دارد در طول یک سال حجم بیشتری از کار را به عهده بگیرد.
ارتقای پایه در نظام مهندسی : مزایای داشتن پروانه اشتغال
افرادی که پروانه اشتغال نظام مهندسی دارند می توانند برای تاسیس شرکت و دفاتر مهندسی از آن استفاده کنند. می توانند برای تأسیس شرکت حقوقی طراحی و نظارت و یا شرکت حقوقی مجری از آن استفاده کنند.
حتی اگر افراد حقیقی نخواهند شرکت حقوقی بزنند آنها می توانند امتیاز سهمیه خود را به شرکتهای قانونی شاغل در صنعت ساختمان واگذار کنند، که به این کار حقوقی کردن پروانه می گویند.
مهندس حقیقی که پروانه نظارت دارد می تواند با انجام نظارت ساختمانهای در حال احداث منبع درآمد قابل قبولی داشته باشد. در حال حاضر نظارت ساختمان از طریق ارجاع کار توسط سازمان نظام مهندسی انجام می شود.
دیگر مزیت این موضوع، این است که معمولاً گفته می شود که پروانه اشتغال نظام مهندسی در خارج از کشور هم معتبر است، چه برای رفتن به خارج از کشور و چه برای کاریابی در کشورهای خارجی و در آن کشورها هم اعتبار دارد.
آیا تفاوت ناظر حقیقی و حقوقی را در نظام مهندسی می دانید؟
پس از قبولی در آزمون چه باید کرد؟
در صورتی که مهندس گرامی در این آزمون قبول شود، باید به عضویت این سازمان در بیایند. البته قبل از شرکت در آزمون هم می توانند عضو نظام مهندسی شوند. حتی قبل از سه سال اولیه و بلافاصله بعد از فراغت تحصیل هم می توانند عضو نظام مهندسی شوند.
بعد از قبولی، متقاضی باید به سازمان نظام مهندسی شهر خود مراجعه کرده و مدارک لازمه را برای صدور پروانه تکمیل کنند. آقایان باید کارت پایان خدمت داشته باشند.
ارتقای پایه در نظام مهندسی: شرکت در دوره های آموزشی
بعد از قبولی مهندسی باید در دوره هایی شرکت کنند تا پروانه را کسب کنند. دوره هایی که متقاضیان باید شرکت کنند از قرار زیر است.
اجرا: شرکت در دوره کارورزی اجرا و سمینار توجیهی عمومی
نظارت: شرکت در سمینار توجیهی عمومی و سمینار توجیهی تخصصی
طراحی: شرکت در سمینار توجیهی عمومی و سمینار توجیهی تخصصی
سخن آخر
با توجه به مزایایی که ذکر شد، توصیه می شود که فارغ التحصیل رشته های هفتگانه به ویژه رشتۀ عمران بعد از گذشت سه سال از فراغت تحصیل خود در آزمون نظام مهندسی شرکت کنند. همانطور که گفته شد، داشتن پروانه نظام مهندسی می تواند مزایایی برای افراد داشته باشد. ازجملۀ این مزایا، تأسیس شرکت حقوقی مهندسی است. فردی که پروانه نظارت دارد می تواند به کار نظارت مشغول شود و کسب درآمد قابل قبولی داشته باشد. همچنین این پروانه موجب ارتقای رزومۀ شما می شود. اگر این مطلب برای شما جالب بود توصیه می کنیم این مطلب را نیز بخوانید:شرایط تأسیس شرکت های حقوقی نظارت و اجرا نظام مهندسی چیست؟
